Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

To call out

  • 1 conclamo

    con-clāmo, āvi, ātum, 1, v. n. and a., to cry or call out together.
    I.
    (Con subject.) To call or cry out together or in a body (hence often joined with omnes, universi, pariter, omnes pariter, Liv. 34, 61, 8; Curt. 5, 13, 5; 8, 11, 22; 10, 17, 3), to shout, esp. in approbation or assent (class. in prose and poetry).
    A.
    In gen., with acc. and inf.:

    cum vos universi, unā mente atque voce, iterum a me conservatam esse rem publicam conclamastis,

    Cic. Phil. 6, 1, 2; Caes. B. G. 3, 18; id. B. C. 1, 7; Tac. A. 1, 8;

    ducendum ad sedes simulacrum... conclamant,

    Verg. A. 2, 233 al. —With acc.:

    quod Mithridates se velle dixit, id sutores et zonarii conclamarunt,

    Cic. Fl. 7, 17:

    victoriam suo more,

    Caes. B. G. 5, 37:

    laetum paeana,

    Verg. A. 10, 738 al. —With ut:

    tum suo more conclamaverunt, uti, etc.,

    Caes. B. G. 5, 26 fin. —So with simple subj.:

    conclamantibus omnibus, imperaret quod vellet,

    Caes. B. C. 3, 6; cf.:

    igitur, conclamant, duceret quo videretur,

    Curt. 4, 1, 29.— Absol.:

    conclamat vir paterque,

    Liv. 1, 58, 12:

    ad quorum casum, cum conclamasset gaudio exercitus,

    id. 1, 25, 6; Tac. A. 3, 74.— Poet.:

    planctu conclamat uterque Isthmos,

    Stat. Th. 6, 13.—
    B.
    In partic.
    1.
    Conclamare ad arma, milit. t. t., to call to arms, to give the signal for an attack, Liv. 3, 50, 11; 7, 12, 3; 10, 32, 9; 41, 26, 2 al.—
    2.
    Conclamare vasa, to give the signal, before breaking up, for packing, i. e. to give the order for decamping (ellipt. for conclamare, ut vasa colligantur), Caes. B. C. 1, 66. In the same sense without vasa, id. ib. 1, 67, and id. ib. 3, 75.—
    II.
    To call together, to call to one's help (very rare):

    socios,

    Ov. M. 13, 73:

    duros agrestes,

    Verg. A. 7, 504. —
    III.
    (Con intens.) Of a single person, to call or cry out loudly or violently, to shout, exclaim (class.).
    A.
    In gen.:

    ubi abit, conclamo: Heus quid agis tu, etc.?

    Plaut. Mil. 2, 2, 22; id. Men. 5, 9, 94:

    Italiam primus conclamat Achates,

    Verg. A. 3, 523:

    hei mihi! conclamat,

    Ov. M. 6, 227; 7, 843:

    capta castra conclamavit,

    Tac. H. 3, 29 fin.:

    Ariovistus conclamavit, quid ad se venirent, etc.,

    Caes. B. G. 1, 47 fin.:

    deos omnes,

    to call upon, invoke, Sen. Oedip. 974:

    saxa querelis,

    to fill with cries, Mart. 9, 46, 5.— Absol.:

    conclamat virgo,

    cries out, Ov. M. 4, 691; 10, 385; Quint. 2, 2, 12 al.—
    B.
    Esp., with aliquem (mortuum), t. t. in the lang. of religion; of the dead, to call repeatedly by name, and lament him seven (acc. to others, eight) days, until his burial (cf. Serv. ad Verg. A. 6, 218; Schol. Luc. 2, 23;

    Dict. Antiq. p. 459, a.): ut ex maestis paulo ante domibus, quae conclamaverant suos, procurreretur in vias,

    Liv. 4, 40, 3:

    cum corpora nondum conclamata jacent,

    Luc. 2, 23:

    post conclamata imperatoris suprema,

    i. e. after this cry, Amm. 30, 10, 1:

    partem conclamare tori,

    Stat. S. 2, 6, 5.—
    b.
    In gen., to bewail, complain; cf.:

    videris immensis conclamata querelis Saxa,

    Mart. 9, 45, 5.—
    c.
    Prov.:

    jam conclamatum est,

    it is all over, all is lost, Ter. Eun. 2, 3, 57 Don.—Hence,
    A.
    conclāmans, ntis, P. a. (post-class.), noisy:

    conclamantissimus fons,

    Sid. Ep. 2, 2.—
    B.
    conclāmā-tus, a, um, P. a. (post-class.).
    A.
    Published abroad by crying out, i. e. known, celebrated:

    conclamatissimus primipilaris,

    Sid. Ep. 6, 1:

    conclamatissimae declamationes,

    id. ib. 8, 3.—
    B.
    (Acc. to III. B.) Lamentable, unfortunate:

    res,

    Serv. ad Verg. A. 2, 233:

    frigus,

    Macr. S. 7, 5, 26.

    Lewis & Short latin dictionary > conclamo

  • 2 evocatus

    ē-vŏco, āvi, ātum, 1, v. a., to call out, call forth; to bring out, draw forth (class. —syn. invito, cito, etc.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    (Tullia) evocavit virum e curia,

    Liv. 1, 48:

    gubernatorem a navi huc,

    Plaut. Am. 3, 3, 12:

    aliquem huc foras,

    id. Cas. 2, 3, 54; id. Bacch. 5, 1, 29; id. Poen. 1, 2, 46:

    hinc foras,

    id. Rud. 2, 5, 22:

    intus foras,

    id. Men. 1, 3, 35; id. Ps. 2, 2, 10:

    aliquem ante ostium,

    id. Men. 4, 2, 111:

    mercatores undique ad se,

    to call together, summon, Caes. B. G. 4, 20, 4; cf.:

    aliquem litteris,

    Cic. Att. 2, 24:

    nostros ad pugnam,

    to call out, challenge, Caes. B. G. 5, 58, 2.—
    2.
    Transf., of inanimate things (mostly post-Aug.):

    sucum quasi per siphonem,

    Col. 9, 14, 15; cf.:

    materiam ad extremas partes fricatione,

    Cels. 4, 14:

    abortum,

    Plin. 28, 19, 77, § 251:

    ut in longitudinem potius quam in latitudinem evocetur (salix),

    Col. 4, 31, 2; cf.:

    vitis evocata ad fructum,

    Plin. 17, 22, 35, § 182.—
    B.
    In partic.
    1.
    Relig. t. t.: deum, to call a deity out of a besieged city, Liv. 1, 55, 4; 5, 21, 5; cf. Macr. S. 3, 9, 2; Dig. 1. 8, 9.—
    2.
    In civil and milit. lang., to call out, summon to appear, sc. soldiers to military service:

    (Metellus) evocat ad se Centuripinorum magistratus et decemprimos,

    Cic. Verr. 2, 2, 67; cf. id. ib. 2, 3, 28:

    senatum omnem ad se Decetiam,

    Caes. B. G. 7, 33:

    principes cujusque civitatis ad se,

    id. ib. 5, 54, 1; cf. id. B. C. 1, 35, 1:

    omnes (senatores),

    id. ib. 1, 3, 1:

    centuriones,

    id. ib. 1, 3, 4 et saep.:

    nominatim nobilissimum et fortissimum quemque ex omnibus civitatibus,

    id. ib. 1, 39, 2; cf. id. B. G. 3, 20, 2; 5, 4, 2; 7, 39, 1:

    reliquas legiones ex hibernis,

    id. B. C. 1, 8, 1:

    equites ex municipiis,

    id. ib. 1, 23, 2:

    hanc (legionem) initio tumultus,

    id. ib. 1, 7 fin.:

    magnam partem oppidanorum ad bellum,

    id. B. G. 7, 58, 4; cf. id. ib. 7, 44 fin.:

    multos undique spe praemiorum,

    id. B. C. 1, 3, 2; cf. id. B. G. 6, 34, 8; Liv. 4, 9 al.—
    II.
    Trop.:

    probitas non praemiorum mercedibus evocata,

    called forth, elicited, Cic. Fin. 2, 31; cf. Quint. 1, 1, 20:

    misericordia nullius oratione evocata,

    called forth, produced, Cic. Deiot. 14, 40; cf.

    indicium,

    Plin. 28, 4, 12, § 47:

    iram, Sen. de Ira, 3, 8: risum lugentibus,

    id. Ep. 29:

    ad aliquem honorem evocatus,

    Caes. B. G. 7, 57, 3:

    eas (tacitas cogitationes) evocat in medium,

    Liv. 9, 17: aliquem in saevitiam ac violentiam, Sen. de Ira, 3, 5; cf.:

    aliquem in laetitiam,

    id. ib. 2, 21 al.; cf. Gron. Sen. Ep. 47, 17.—Hence, Part.: ēvŏcā-tus, a, um; as subst. (cf. evoco, B. 2.): ēvŏcāti, ōrum, m., soldiers who, having served out their time, were called upon to do military duty as volunteers, veterans, Caes. B. G. 7, 65 fin.; Cic. Fam. 3, 6, 5; Sall. C. 59, 3; Suet. Aug. 56 al.

    Lewis & Short latin dictionary > evocatus

  • 3 evoco

    ē-vŏco, āvi, ātum, 1, v. a., to call out, call forth; to bring out, draw forth (class. —syn. invito, cito, etc.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    (Tullia) evocavit virum e curia,

    Liv. 1, 48:

    gubernatorem a navi huc,

    Plaut. Am. 3, 3, 12:

    aliquem huc foras,

    id. Cas. 2, 3, 54; id. Bacch. 5, 1, 29; id. Poen. 1, 2, 46:

    hinc foras,

    id. Rud. 2, 5, 22:

    intus foras,

    id. Men. 1, 3, 35; id. Ps. 2, 2, 10:

    aliquem ante ostium,

    id. Men. 4, 2, 111:

    mercatores undique ad se,

    to call together, summon, Caes. B. G. 4, 20, 4; cf.:

    aliquem litteris,

    Cic. Att. 2, 24:

    nostros ad pugnam,

    to call out, challenge, Caes. B. G. 5, 58, 2.—
    2.
    Transf., of inanimate things (mostly post-Aug.):

    sucum quasi per siphonem,

    Col. 9, 14, 15; cf.:

    materiam ad extremas partes fricatione,

    Cels. 4, 14:

    abortum,

    Plin. 28, 19, 77, § 251:

    ut in longitudinem potius quam in latitudinem evocetur (salix),

    Col. 4, 31, 2; cf.:

    vitis evocata ad fructum,

    Plin. 17, 22, 35, § 182.—
    B.
    In partic.
    1.
    Relig. t. t.: deum, to call a deity out of a besieged city, Liv. 1, 55, 4; 5, 21, 5; cf. Macr. S. 3, 9, 2; Dig. 1. 8, 9.—
    2.
    In civil and milit. lang., to call out, summon to appear, sc. soldiers to military service:

    (Metellus) evocat ad se Centuripinorum magistratus et decemprimos,

    Cic. Verr. 2, 2, 67; cf. id. ib. 2, 3, 28:

    senatum omnem ad se Decetiam,

    Caes. B. G. 7, 33:

    principes cujusque civitatis ad se,

    id. ib. 5, 54, 1; cf. id. B. C. 1, 35, 1:

    omnes (senatores),

    id. ib. 1, 3, 1:

    centuriones,

    id. ib. 1, 3, 4 et saep.:

    nominatim nobilissimum et fortissimum quemque ex omnibus civitatibus,

    id. ib. 1, 39, 2; cf. id. B. G. 3, 20, 2; 5, 4, 2; 7, 39, 1:

    reliquas legiones ex hibernis,

    id. B. C. 1, 8, 1:

    equites ex municipiis,

    id. ib. 1, 23, 2:

    hanc (legionem) initio tumultus,

    id. ib. 1, 7 fin.:

    magnam partem oppidanorum ad bellum,

    id. B. G. 7, 58, 4; cf. id. ib. 7, 44 fin.:

    multos undique spe praemiorum,

    id. B. C. 1, 3, 2; cf. id. B. G. 6, 34, 8; Liv. 4, 9 al.—
    II.
    Trop.:

    probitas non praemiorum mercedibus evocata,

    called forth, elicited, Cic. Fin. 2, 31; cf. Quint. 1, 1, 20:

    misericordia nullius oratione evocata,

    called forth, produced, Cic. Deiot. 14, 40; cf.

    indicium,

    Plin. 28, 4, 12, § 47:

    iram, Sen. de Ira, 3, 8: risum lugentibus,

    id. Ep. 29:

    ad aliquem honorem evocatus,

    Caes. B. G. 7, 57, 3:

    eas (tacitas cogitationes) evocat in medium,

    Liv. 9, 17: aliquem in saevitiam ac violentiam, Sen. de Ira, 3, 5; cf.:

    aliquem in laetitiam,

    id. ib. 2, 21 al.; cf. Gron. Sen. Ep. 47, 17.—Hence, Part.: ēvŏcā-tus, a, um; as subst. (cf. evoco, B. 2.): ēvŏcāti, ōrum, m., soldiers who, having served out their time, were called upon to do military duty as volunteers, veterans, Caes. B. G. 7, 65 fin.; Cic. Fam. 3, 6, 5; Sall. C. 59, 3; Suet. Aug. 56 al.

    Lewis & Short latin dictionary > evoco

  • 4 inclamo

    in-clāmo, āvi, ātum, 1, v. a. and n.
    I.
    To cry out to, to call upon, in a good or bad sense.
    A.
    In a good sense (class.), to call upon for assistance, to invoke.
    (α).
    With acc.:

    comitem suum inclamavit,

    Cic. Inv. 2, 4, 14:

    Fulvium Taurea nomine inclamavit,

    Liv. 26, 15, 11:

    delphinus inclamatus a puero,

    Plin. 9, 8, 8, § 25: nomen alicujus, Cael. ap. Quint. 4, 2, 124.—
    (β).
    Absol.:

    ita te para, ut, si inclamaro, advoles,

    call out, Cic. Att. 2, 18 fin.; cf. id. ib. 2, 20, 5:

    nemo inclamavit patronorum,

    id. de Or. 1, 53 fin.:

    quasi inclamaret aut testaretur locutus est,

    Quint. 11, 3, 172.—
    B.
    In a bad sense, to call out against, exclaim against, rebuke, scold, revile, abuse (mostly ante-class. and post-Aug.; perh. not in Cic.): inclamare conviciis et maledictis insectari, Paul. ex Fest. p. 108 Müll.:

    nolito acriter Eum inclamare,

    Plaut. Cist. 1, 1, 111:

    aliquem,

    id. Mil. 4, 2, 44; id. Stich. 2, 2, 4; id. Truc. 3, 2, 4:

    in aliquem,

    to cry out aloud, Gell. 5, 9 fin.:

    contra aliquem voce quam maximā,

    Aur. Vict. Epit. 12 fin.; cf.:

    quo tu turpissime, magnā Inclamat voce,

    Hor. S. 1, 9, 76:

    pastorum unus... inclamat alios, quid cessarent, cum, etc.,

    loudly remonstrates, Liv. 10, 4, 8.—
    II.
    To cry aloud, call out. —With dat.:

    dum Albanus exercitus inclamat Curiatiis, uti opem ferant fratri,

    Liv. 1, 25, 9:

    timidae puellae,

    Ov. Am. 1, 7, 45.

    Lewis & Short latin dictionary > inclamo

  • 5 excito

    excĭto, āvi, ātum, 1, v. freq. a. [excio], to call out or forth, to bring or send out, to wake or rouse up (freq. and class.; cf.: provoco, evoco; irrito, lacesso, invito).
    I.
    Lit.: unde (Acherunte) animae excitantur obscura umbra, Poëta ap. Cic. Tusc. 1, 16, 37:

    aliquem a portu,

    Plaut. Am. 1, 1, 10:

    aliquem huc foras,

    id. Rud. 1, 5, 2:

    si excitatus fuerit de spectaculis,

    turned out, expelled, Quint. 3, 6, 19:

    dormientes spectatores e somno,

    to wake up, Plaut. Merc. 1, 2, 48; cf.:

    quaeso, ne me e somno excitetis,

    Cic. Rep. 6, 12:

    velut dormitantes eos excitari,

    Quint. 4, 1, 73:

    patre excitato (opp. dormiente),

    id. 4, 2, 72:

    scuto offenso excitatus vigil,

    Liv. 7, 36, 2:

    aliquem ab inferis,

    to summon up, Cic. Font. 12, 26; id. Cat. 2, 10, 20; id. Verr. 2, 5, 49, 129:

    aliquem a mortuis,

    id. de Or. 1, 57, 245:

    non dubitavit excitare reum consularem,

    to call upon to stand up, to call up, id. ib. 2, 28, 124:

    reos,

    id. ib. 2, 47, 195; Quint. 11, 3, 174; cf. Liv. 9, 8, 3:

    testes,

    Cic. Rab. Post. 17, 47: judicem, Cels. ap. Quint. 9, 2, 104 et saep.: feras, to rouse or scare up, Cic. Off. 3, 17, 68:

    cervum nemorosis latibulis,

    Phaedr. 2, 8, 1.—Prov.:

    aliis leporem,

    Petr. 1, 31, 7.—
    B.
    Transf., of inanim. and abstr. things, to raise, erect:

    vapores, qui a sole ex aquis excitantur,

    Cic. N. D. 2, 46, 118:

    caput altius,

    Cels. 8, 4 med.
    2.
    In partic., with the accessory notion of making, forming, to raise, erect, build, construct:

    exstrui vetat (Plato) sepulcrum altius, quam, etc.... nec e lapide excitari amplius,

    Cic. Leg. 2, 27, 68:

    turres,

    Caes. B. G. 5, 40, 2; id. B. C. 1, 25 fin.:

    tumulum alicui,

    Suet. Claud. 1:

    aedificium,

    Sen. Ep. 52:

    urbem,

    Flor. 1, 1:

    nova sarmenta cultura excitantur,

    are produced, Cic. de Or. 2, 21, 88:

    pascua in novalibus,

    Pall. Nov. 13, 3:

    ignem,

    to kindle up, excite, Caes. B. G. 7, 24, 4; Lucr. 6, 308:

    incendium,

    Cic. Phil. 7, 1, 3:

    invalidas flammas admoto fomite,

    Luc. 8, 776.— Poet. transf.:

    aras,

    Verg. G. 4, 549:

    foculum bucca,

    Juv. 3, 262:

    siser stomachum,

    Plin. 20, 5, 17, § 34:

    uvae os, stomachum,

    id. 23, 1, 7, § 12.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to raise up, comfort; to arouse, awaken, excite, incite, stimulate, enliven:

    qui ab excitata fortuna ad inclinatam et prope jacentem desciscerem,

    erected, established, Cic. Fam. 2, 16, 1; cf.:

    amici jacentem animum excitare,

    id. Lael. 16, 59; and with this cf. id. Att. 1, 16, 8; and:

    animos excitare atque inflammare ad persequendi studium,

    id. de Imp. Pomp. 2, 5:

    animos omnium ad laetitiam,

    Caes. B. G. 7, 79, 3:

    aliquem ad laborem et ad laudem,

    Cic. Planc. 24, 59; cf. id. Top. 2, 5:

    languentem labentemque populum ad decus,

    id. de Or. 1, 46, 202:

    aliquem ad bellum,

    Caes. B. G. 3, 10, 3:

    aliquem ad virtutem,

    id. ib. 6, 14, 5:

    aliquem ad audiendum,

    Quint. 4, 1, 34:

    gallos alacritate ad canendum,

    Cic. Div. 2, 26, 56 et saep.:

    alicujus memoriam alicui excitans,

    reviving, renewing, Cic. Or. 10, 35:

    hominum studia ad utilitates nostras allicere atque excitare,

    id. Off. 2, 6, 20:

    hominum studia,

    Caes. B. C. 3, 21, 1:

    salsum excitat et a taedio defendit orationem,

    enlivens, Quint. 6, 3, 19:

    fictiones personarum mire orationem excitant,

    id. 9, 2, 29; cf. id. 6, 1, 2:

    hi soni cum augenda intentione excitandi (opp. temperandi),

    to sharpen, pronounce strongly, id. 11, 3, 42:

    syllabam acutam,

    id. 12, 10, 33. —
    B.
    In partic.
    1.
    To appeal to, call upon, cite:

    ut nos ex annalium monimentis testis excitamus eos, etc.,

    Cic. Fin. 2, 21, 67:

    multos testis liberalitatis tuae,

    id. Rab. Post. 17, 47.—
    2.
    With the accessory idea of producing (acc. to I. B. 2.), to found, cause, occasion, excite, kindle:

    priusquam docuero, quibus initiis ac fundamentis hae tantae summis in rebus laudes excitatae sint,

    Cic. Sest. 2, 5; cf. id. Fin. 4, 7, 18:

    in animis hominum motum dicendo vel excitare vel sedare,

    id. de Or. 1, 46, 202:

    risus,

    id. Phil. 3, 9, 21:

    plausum,

    id. Sest. 58, 124:

    fletum etiam inimicis,

    id. ib. 57, 121:

    amores,

    id. Off. 1, 5, 14:

    iras,

    Verg. A. 2, 594:

    suspicionem alicui,

    Cic. Sest. 18, 41: varios sermones, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 2:

    quantas tragoedias,

    Cic. Mil. 7, 18:

    vim ac dolorem bonorum omnium,

    id. Planc. 18, 45 et saep. —Hence, excĭtātus, a, um, P. a. (lit. excited, kindled; hence), animated, lively, vigorous, vehement, strong, loud (rare but class.):

    acutus et excitatus sonus,

    Cic. Rep. 6, 18.— Comp.:

    clamor,

    Liv. 4, 37, 9:

    haec lumina,

    Quint. 12, 10, 49:

    schema,

    id. 9, 3, 10.— Sup.:

    odor,

    Plin. 20, 17, 71, § 182. — Adv.: excĭtāte, vigorously, briskly, brightly, vehemently. —In the comp.:

    fulgent gemmae,

    Plin. 37, 7, 31, § 106:

    clamitantes,

    Amm. 18, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > excito

  • 6 provoco

    prō-vŏco, āvi, ātum, 1, v. a. and n., to call forth, call out.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (very rare):

    aliquem,

    Plaut. Ps. 2, 2, 43:

    ut ubi illaec prodeat, me provoces,

    id. Mil. 4, 3, 28; id. Bacch. 3, 3, 40:

    mandant, ut ad se provocet Simonidem,

    Phaedr. 4, 23, 25:

    dum rota Luciferi provocet orta diem,

    lead up, call forth, Tib. 1, 9, 62:

    Memnonis mater roseo provocet ore diem,

    Ov. P. 1, 4, 58; cf. id. F. 1, 456:

    provocare et elicere novas radiculas,

    Col. 3, 15, 5.—
    B.
    In partic.
    1.
    To call out, challenge, invite one to any thing (as to play, sing, drink, fight, etc.):

    provocat me in aleam,

    challenged me to a game, Plaut. Curc. 2, 3, 75:

    pedibus,

    to a race, id. Ep. 5, 1, 58:

    aliquem tesseris,

    Macr. S. 1, 10:

    aliquem cantatum,

    Ter. Eun. 3, 1, 53:

    aliquem ad pugnam,

    Cic. Tusc. 4, 22, 49; cf. Liv. 8, 7, and Flor. 2, 17, 11 Duker: duces nec prohibere paucos temere provocantis volebant, nec, etc., Liv. 23, 16, 4:

    et oleo et mero viros provocant,

    Sen. Ep. 95, 21:

    aliquem ad bibendum,

    Vop. Firm. 4.—
    2.
    In jurid. lang., to take a cause before a higher court, to appeal, make an appeal; in this signif. usually neutr., ad aliquem; act. only post-class., with the judge to whom the appeal is made as object (cf. appello).
    (α).
    Neutr.:

    ut de majestate damnati ad populum provocent,

    Cic. Phil. 1, 9, 21; cf.: quam id rectum sit, tu judicabis;

    ne ad Catonem quidem provocabo,

    id. Att. 6, 1, 7:

    provoco ad populum,

    Liv. 8, 33:

    arreptus a viatore, Provoco, inquit,

    I appeal, id. 3, 56:

    si a duumviris provocarit, provocatione certato,

    id. 1, 26, 6; 3, 56:

    ab omni judicio poenāque provocari licere,

    Cic. Rep. 2, 31, 54.—
    (β).
    Act., to appeal to a judge (post-class.):

    si judicem provocent,

    Dig. 8, 28, 6:

    si praefectus urbi judicem dederit, ipse erit provocandus, qui eum judicem dederit,

    ib. 49, 3, 1.—Also:

    provocare judicium ad populum,

    to bring the decision before the people by appeal, Val. Max. 8, 1, 1;

    rarely, aliquem ad judicem,

    to cite, summon before, App. Flor. p. 360, 24.—
    II.
    Trop.
    A.
    To challenge to a contest, to contend with, emulate, rival, vie with (post-Aug.):

    aliquem virtute,

    to vie with him in virtue, Plin. Ep. 2, 7, 4:

    elegia Graecos provocamus,

    Quint. 10, 1, 93; cf.:

    ea pictura naturam ipsam provocavit,

    Plin. 35, 10, 36, § 94.—Of things, Plin. 16, 8, 12, § 32:

    immensum latus Circi templorum pulchritudinem provocat,

    id. Pan. 51, 3.—
    B.
    To challenge, incite, provoke to any thing:

    felicitas temporum, quae bonam conscientiam civium tuorum ad usum indulgentiae tuae provocat,

    Plin. Ep. 10, 12 (7) fin.:

    omni comitate ad hilaritatem et jocum provocare,

    Suet. Calig. 27; id. Claud. 21:

    tacentes ad communionem sermonis,

    id. Aug. 74.—
    C.
    To excite, stimulate, exasperate, stir up, rouse with any thing (class.;

    syn.: irrito, lacesso): qui non solum a me provocatus sed etiam suā sponte solet, etc.,

    Cic. Fam. 1, 7, 3:

    aliquem beneficio,

    id. Off. 1, 15, 48:

    sermonibus,

    Caes. B. C. 1, 74:

    minis et verbis,

    Tac. H. 3, 24:

    bello,

    id. ib. 4, 17:

    injuriā,

    id. A. 14, 49 et saep.:

    ad iracundiam,

    Vulg. Isa. 63, 10; id. Deut. 4, 25. —
    D.
    To call forth, occasion, produce, cause:

    officia comitate,

    Tac. H. 5, 1:

    mortem tot modis,

    Plin. 19, praef. 1, §

    5: bellum,

    Tac. G. 35; Plin. Pan. 16.—
    E.
    (Acc. to I. B. 2.) To appeal to any thing, to cite as authority or proof (late Lat.):

    ad litteras Pudentillae,

    App. Mag. 84, p. 326, 40:

    ad Judaeorum Codices provocare,

    Aug. Serm. 202, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > provoco

  • 7 exclamo

    ex-clāmo, āvi, ātum, 1, v. n. and a.
    I.
    Neut., to call or cry aloud, to call or cry out, to exclaim:

    cum exclamasset Laelius,

    Cic. Rep. 6, 12 fin.:

    in stadio cursores exclamant quam maxime possunt,

    id. Tusc. 2, 23, 56; cf. Plaut. Most. 2, 2, 57:

    majus,

    Cic. Tusc. 2, 24, 56:

    contiones saepe exclamare vidi, cum apte verba cecidissent,

    i. e. to applaud loudly, id. Or. 50, 168; cf. Quint. 1, 6, 45.— Pass. impers.:

    quoties exclamandum erit, lateris conatus sit ille, non capitis,

    Quint. 1, 11, 8; 3, 8, 59.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of inanim. and abstr. things (postAug.):

    apud hunc (oratorem) patria ipsa exclamabit,

    Quint. 12, 10, 61:

    ignis exclamat,

    i. e. crackles aloud, makes a noise, Stat. Th. 6, 202:

    dominae femur exclamare coëgit,

    Juv. 6, 423:

    quae (verba) aut maxime exclamant, aut sono sunt jucundissima,

    Quint. 8, 3, 17:

    minus exclamantes syllabae,

    id. 9, 4, 137.—
    2.
    Of a sound made with musical instruments:

    sacris tubis,

    Vulg. 1 Macc. 16, 8; cf. 3, 54; 4, 40.—
    II.
    Act., to call out, say aloud, exclaim.
    A.
    With inanim. objects.
    (α).
    With an object-clause, in oratio recta:

    ibi nescio quis maxima Voce exclamat: Alcumena, adest auxilium, ne time,

    Plaut. Am. 5, 1, 12: cf.:

    non possum quin exclamem: Euge, euge, etc.,

    id. Trin. 3, 2, 79 (quoted Cic. de Or. 2, 10, 39):

    mihi libet exclamare, Pro deum, etc.,

    Cic. N. D. 1, 6, 13; Ter. Eun. 4, 1, 11; id. Ad. 4, 4, 10; Quint. 6, 3, 81; Hor. S. 1, 7, 33; Ov. M. 5, 13 al.—With acc. and inf.:

    hic exclamat, eum sibi esse sodalem,

    Plaut. Capt. 3, 2, 11; Ter. Eun. prol. 23.—
    (β).
    With ut:

    quas (geometricas formas) ut vidisset, exclamavisse, ut bono essent animo, videre enim se hominum vestigia, etc.,

    Cic. Rep. 1, 17:

    ut equites desilirent,

    Liv. 4, 38, 2.—
    (γ).
    With acc.:

    quaedam,

    to utter, Quint. 6, 2, 26:

    multa memoria digna,

    id. 2, 11, 2.—
    B.
    With personal objects, to call upon:

    voce clara exclamat uxorem tuam,

    Plaut. Am. 5, 1, 68: M. Brutus cruentum pugionem tenens Ciceronem exclamavit, Anton. ap. Cic. Phil. 2, 12, 30:

    aliquem suo nomine,

    Cael. Aur. Acut. 2, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > exclamo

  • 8 cito

    1.
    cĭtŏ, adv., v. cieo, P. a. fin.
    2.
    cĭto, āvi, ātum ( part. perf. gen. plur. citatūm, Att. ap. Non. p. 485; inf. pass. citarier, Cat. 61, 42), 1, v. freq. a. [cieo].
    I.
    To put into quick motion, to move or drive violently or rapidly, to hurl, shake, rouse, excite, provoke, incite, stimulate, promote, etc. (mostly post-Aug. and poet.; in earlier authors usu. only in P. a.):

    citat hastam,

    Sil. 4, 583:

    arma,

    Stat. Th. 8, 124:

    gradum,

    Claud. VI. Cons. Hon. 510:

    urinam,

    Cels. 2, 19:

    pus,

    id. 5, 28, n. 13:

    umorem illuc,

    id. 4, 6:

    alvum,

    Col. 7, 9, 9:

    ubi luctandi juvenes animosa citavit gloria,

    Stat. Th. 6, 834. —
    2.
    Of plants, to put or shoot forth:

    virgam,

    Col. 3, 6, 2; 4, 15, 2:

    radices,

    id. 5, 5, 5; id. Arb. 10, 3; Pall. Feb. 9, 6.—
    B.
    Trop.:

    isque motus (animi) aut boni aut mali opinione citetur,

    be called forth, Cic. Tusc. 3, 11, 24 Orell. N. cr. (cf.:

    motus cieri,

    id. ib. 1, 10, 20).—
    II.
    (Like cieo, 2.) With reference to the termination ad quem, to urge to, call or summon to (class.; esp. freq. in lang. of business;

    syn.: voco, adesse jubeo): patres in curiam per praeconem ad regem Tarquinium citari jussit,

    Liv. 1, 47, 8; id. 3, 38, 6 and 12:

    senatum,

    id. 9, 30, 2:

    in fora citatis senatoribus,

    id. 27, 24, 2:

    tribus ad sacramentum,

    Suet. Ner. 44; cf. Cat. 61, 43:

    judices citati in hunc reum consedistis,

    Cic. Verr. 2, 1, 7, § 19:

    citari nominatim unum ex iis, etc., i. e. for enrollment for milit. service,

    Liv. 2, 29, 2; id. Epit. libr. 14; Val. Max. 6, 3, 4.—
    B.
    Esp.
    1.
    In law, to call the parties, to see whether they are present (syn.:

    in jus vocare, evocare): citat reum: non respondet. Citat accusatorem... citatus accusator non respondit, non affuit,

    Cic. Verr. 2, 2, 40, § 98; 2, 2, 38, § 92; id. Div. in Caecil. 13, 41;

    so of those accused,

    id. Verr. 2, 2, 38, § 92; id. Mil. 19, 50; Suet. Tib. 11; 61.—And of the roll of a gang of slaves:

    mancipia ergastuli cottidie per nomina,

    Col. 11, 1, 22 al. —Hence, to accuse:

    cum equester ordo reus a consulibus citaretur,

    Cic. Sest. 15, 35; Vitr. 7 praef.;

    and facetiously,

    Plaut. Curc. 1, 3, 6.—With gen. of the charge or penalty:

    omnes ii... abs te capitis C. Rabirii nomine citantur,

    Cic. Rab. Perd. 11, 31; cf.:

    ne proditi mysterii reus a philosophis citaretur,

    Lact. 3, 16, 5.—Of witnesses:

    in hanc rem testem totam Siciliam citabo,

    Cic. Verr. 2, 2, 59, § 146; Suet. Caes. 74; Quint. 6, 4, 7.—
    b.
    Beyond the sphere of judicial proceedings: testem, auctorem, to call one to witness, to call upon, appeal to, quote, cite:

    quamvis citetur Salamis clarissimae testis victoriae,

    Cic. Off. 1, 22, 75:

    quos ego testes citaturus fui rerum a me gestarum,

    Liv. 38, 47, 4:

    poëtas ad testimonium,

    Petr. 2, 5:

    libri, quos Macer Licinius citat identidem auctores,

    Liv. 4, 20, 8.— To call for votes or opinions in the senate, haec illi, quo quisque ordine citabantur, Plin. Ep. 9, 13, 18.—Of an appeal to a god for aid, etc., Ov. F. 5, 683; Cat. 61, 42.—
    2.
    (Like cieo, II. C.) In gen., to mention any person or thing by name, to name, mention, call out, proclaim, announce (rare but class.;

    syn. laudo): omnes Danai reliquique Graeci, qui hoc anapaesto citantur,

    Cic. Fin. 2, 6, 18: victorem Olympiae citari; cf. Nep. praef. § 5; Liv. 29, 37, 9; Stat. Th. 6, 922:

    paeanem,

    to rehearse, recite, Cic. de Or. 1, 59, 251:

    io Bacche,

    to call, Hor. S. 1, 3, 7 (cf.:

    triumphum ciere,

    Liv. 45, 38, 12, infra cieo, II. C. 2.); Col. 11, 1, 22.—Hence, cĭtātus, a, um, part., driven, urged on, hastened, hurried; and P a., quick, rapid, speedy, swift (opp. tardus; class.).
    A.
    Prop., freq.:

    citato equo,

    at full gallop, Caes. B. C. 3, 96; Liv. 1, 27, 7; 3, 46, 6; so,

    equis,

    id. 1, 5, 8; cf. Verg. A. 12, 373 al.:

    jumentis,

    Suet. Ner. 5:

    pede,

    Cat. 63, 2:

    tripudiis,

    id. 63, 26:

    citato gradu,

    Liv. 28, 14, 17:

    passibus,

    Sen. Hippol. 9:

    axe,

    Juv. 1, 60:

    citatum agmen,

    Liv. 35, 30, 1:

    citatiore agmine ad stativa sua pervenit,

    id. 27, 50, 1; so,

    citatissimo agmine,

    id. 22, 6, 10 al.:

    amnis citatior,

    id. 23, 19, 11:

    flumen,

    Sen. Herc. Fur. 178:

    nautae,

    Prop. 1, 8, 23:

    rates,

    Sen. Hippol. 1048; Luc. 8, 456:

    currus,

    Sil. 8, 663:

    Euro citatior,

    Sil. 4, 6:

    alvus citatior,

    Plin. 7, 15, 13, § 63.—Also instead of an adv. (cf. citus, B.):

    Rhenus per fines Trevirorum citatus fertur,

    Caes. B. G. 4, 10:

    ferunt citati signa,

    Liv. 41, 3, 8:

    penna citatior ibat,

    Sil. 10, 11.—
    B.
    Trop., quick, rapid, vehement, impetuous:

    argumenta acria et citata,

    Quint. 9, 4, 135;

    and transf. to persons: in argumentis citati atque ipso etiam motu celeres sumus,

    id. 9, 4, 138:

    Roscius citatior, Aesopus gravior fuit,

    id. 11, 3, 111; 11, [p. 346] 3, 17:

    pronuntiatio (opp. pressa),

    id. 11, 3, 111:

    citatior manus (opp. lenior),

    id. 11, 3, 102:

    soni tum placidi tum citati,

    Gell. 1, 11, 15.— Adv.: cĭtātē, quickly, speedily, nimbly, rapidly (perh. only in the two foll. examples):

    piscatores citatius moventur,

    Quint. 11, 3, 112:

    ut versus quam citatissime volvant,

    id. 1, 1, 37.

    Lewis & Short latin dictionary > cito

  • 9 citō

        citō āvī, ātus, āre, intens.    [cieo], to put in quick motion, rouse, excite, only in P. perf.; see citatus.—To urge, call, summon: patres in curiam citari, L.: centuriatim populum, L.: iudices: citari nominatim unum ex iis, etc. (for enrolment), L.— In law, to call, summon: citat reum: citat accusatorem... citatus accusator non respondit: omnes abs te rei capitis citantur.—To call to witness, call upon, appeal to: quos ego testīs citaturus fui, L.: numina, O. — Fig., to call forth, excite: motus (animi) opinione citetur. — To appeal to, quote, cite: quamvis citetur Salamis testis victoriae: quos (libros) auctores, L.—To mention by name, name, mention, proclaim, announce: Graeci, qui hoc anapaesto citantur: victorem Olympiae citari, N.: paeanem, to reiterate: io Bacche, call out, H.: citarier ad suum munus, invoked, Ct.
    * * *
    I
    citare, citavi, citatus V TRANS
    urge on, encourage; promote, excite; summon; set in motion; move (bowels); cite
    II
    citius, citissime ADV
    quickly/fast/speedily, with speed; soon, before long; readily; easily

    Latin-English dictionary > citō

  • 10 ē-vocō

        ē-vocō āvī, ātus, āre,    to call out, call forth, summon, evoke: te huc foras, T.: milites ex hibernis in expeditionem, S.: virum e curiā, L.: testīs huc: nostros ad pugnam, challenge, Cs.: deus evocatus sacratis sibi finibus, removed by invocation, L.: animas Orco, V.: centuriones, Cs.: viris fortibus nominatim evocatis, Cs.: alqm litteris: nostros ad pugnam, challenge, Cs.: ad arma: ad praedam, Cs.: manīs: alqm ab inferis: proavos sepulchris, O.—Fig., to call forth, bring out, elicit, stir, raise: probitas non praemiorum mercedibus evocata: familiam e tenebris in lucem: sic te iis (litteris) evocatam, appealed to: (cogitationes) in medium, L.: praedae cupiditas multos longius evocabat, led on, Cs.

    Latin-English dictionary > ē-vocō

  • 11 prō-vocō

        prō-vocō āvī, ātus, āre,    to call forth, call out, summon: Pamphilam cantatum, T.: ad se Simonidem, Ph.: <*>oseo ore diem, O.—To call out, challenge, invite: (Aiacem) ad pugnam: provocatus haec spolia ex hoste caeso porto, L.: in provocantem hostem pugnare, L.—To go before a higher tribunal, appeal, make an appeal: de maiestate ad populum: ab omni iudicio poenāque provocari licere.—Fig., to excite, stimulate, exasperate, stir up, rouse: maledictis me: beneficio provocati: sermonibus, Cs.: munificentiā nostrā plebem, L.: bellum, Ta.

    Latin-English dictionary > prō-vocō

  • 12 excio

    ex-cĭo, īvi or ii, itum (long and short equally freq.; cf. excĭtus, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40; Lucr. 4, 1207; Cat. 61, 11; 63, 42; 64, 56; Verg. A. 4, 301; 7, 376; 12, 445; Ov. M. 2, 779 al.:

    excītus,

    Lucr. 4, 1215; Verg. A. 3, 675; 7, 642; 10, 38; Ov. M. 8, 338; 11, 384; Sil. 7, 635; Luc. 1, 239 al.;

    also acc. to cieo, ēre: excies,

    Att. Trag. 300 (Rib. Trag. Fragm. p. 175):

    exciet,

    Plaut. Ps. 5, 2, 1; inf. exciere, Liv. 7, 11, 11; imperf. excibat, id. 32, 13:

    excibant,

    Sil. 9, 182), 4, v. a., to call out or forth, to bring out: exciet, excutiet, Paul. ex Fest. p. 80, 4 Müll. (freq. in the ante-class. and post-Aug. periods; perhaps not in Cic., for in Phil. 12, 7, 16, the better reading is excussimus; v. excutio;

    and for excita,

    Cic. Mur. 17 fin. ap. Quint. 8, 3, 80, both the MSS. and editions of Cic. have excitata).
    I.
    Lit.:

    auxilia e Germania Britanniaque excivit segniter,

    Tac. H. 2, 97:

    consulem ab urbe,

    Liv. 3, 2:

    homines sedibus,

    id. 32, 13:

    sellularii exciti (ad militiam) dicuntur,

    id. 8, 20 init.:

    animas imis sepulcris,

    Verg. E. 8, 98:

    suem latebris,

    Ov. M. 10, 711:

    Urgulaniam domo principis,

    Tac. A. 4, 21:

    quid est quod me excivisti ante aedes?

    Plaut. Ep. 4, 2, 1; so,

    aliquem foras,

    id. Trin. 5, 2, 52:

    hostem ad dimicandum acie,

    Liv. 2, 30:

    Volscos ad expugnandam secum Ardeam,

    id. 4, 9, 11:

    auxilia,

    id. 45, 4, 3:

    juventutem Celtiberorum,

    id. 28, 24, 4; cf.:

    in pugnam,

    Luc. 6, 12:

    in arma,

    Stat. Th. 4, 146:

    in proelia,

    Luc. 7, 361:

    principibus coloniae Romam excitis,

    Liv. 3, 4, 5.— Absol.:

    exciente buccina Tritone,

    Suet. Claud. 21 fin.
    B.
    Transf., of inanim. and abstr. objects, to bring out or forth; to call forth, produce:

    semina per artus,

    Lucr. 4, 1215:

    lacrimas alicui,

    Plaut. Cist. 1, 1, 114; Tac. A. 11, 2:

    crepitum,

    Plaut. Curc. 2, 3, 16:

    sonitum pedibus,

    Lucr. 2, 327:

    molem (i. e. tempestatem) in undis,

    Verg. A. 5, 790:

    vim morbi,

    Lucr. 4, 665 et saep.—
    II.
    Trop.
    A.
    To rouse, excite; to frighten, terrify any one:

    sopore,

    Lucr. 4, 37; cf.: excita anus, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 36 ed. Vahl.); cf.

    also: clamor subito ortus dictatorem quoque ex somno excivit,

    Liv. 4, 27, 6:

    somno excitus,

    Sall. J. 72 fin.:

    Mauri atque Gaetuli, ignoto et horribili sonitu repente exciti,

    id. ib. 99, 2:

    inter cetera, quae ad exciendum in Graeciam Antiochum dicere est solitus,

    Liv. 36, 7:

    excivit ea caedes Bructeros, etc.,

    Tac. A. 1, 51:

    qualis commotis excita sacris Thyias,

    Verg. A. 4, 301; esp. freq. in the part. perf.; see the passages quoted init.; cf. also: (juventus) privatis atque publicis largitionibus excita, Sall. C. 37, 7:

    ita conscientia mentem excitam vastabat,

    id. ib. 15, 4:

    Evander concursu pastorum, excitus,

    Liv. 1, 7, 9:

    Britanni omnium civitatium vires exciverant,

    Tac. Agr. 29.— Poet.:

    pulsuque pedum tremit excita tellus,

    frightened, quaking, Verg. A. 7, 722; 12, 445.—
    B.
    To stir up, excite any passion (very rare):

    terrorem,

    Liv. 10, 4; cf.

    tumultum,

    id. 3, 39; 7, 11 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > excio

  • 13 calo

    1.
    călo (as a very ancient word, with its derivatives also written kălo; v. the letter K), āre, v. a. [cf. Gr. kalô; Engl. call], to call, call out, proclaim, call together, summon, convoke; only as t. t. in reference to religious matters; v. Kalendae, and the ancient formulary in Varr. L. L. 6, § 27 Müll.; cf. Macr. S. 1, 15: calata comitia, a kind of comitia held for the purpose of consecrating a priest or a king. Of these, some were curiata, others centuriata, Laelius Felix ap. Gell. 15, 27 sq.:

    Calata in Capitolium plebe,

    Macr. S. 1, 15; Quint. 1, 6, 33.—Hence, sarcastically, on account of bribery, calatis granis (instead of comitiis), Cic. Sest. 33, 72 Orell.
    2.
    cālo, ōnis, m. [kalon, timber for burning or joiner's work; kaiô, to burn], a servant in the army, a soldier ' s servant: calones militum servi dicti, qui ligneas clavas gerebant, quae Graece kala vocant, Paul. ex Fest. pp. 46 and 62 Müll.; Serv. ad Verg. A. 6, 1; cf. Non. p. 62, 16; Veg. Mil. 3, 6; Dict. of Antiq.; so Caes. B. G. 6, 36; Liv. 27, 18, 12; 30, 4, 1; Tac. H. 1, 49; 3, 20 fin.; 3, 33; Suet. Calig. 51; id. Galb. 20.—On account of their stupidity:

    sambucam citius caloni aptaveris alto,

    Pers. 5, 95.—
    II.
    Transf.
    A.
    Any low servant, drudge, Cic. N. D. 3, 5, 11; Hor. Ep. 1, 14, 42; id. S. 1, 2, 44; 1, 6, 103; Sen. Ep. 110, 17.—
    B.
    Acc. to Isidorus, some called the tragic buskins calones, because they were made of willow, Isid. Orig. 19, 34, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > calo

  • 14 kalo

    1.
    călo (as a very ancient word, with its derivatives also written kălo; v. the letter K), āre, v. a. [cf. Gr. kalô; Engl. call], to call, call out, proclaim, call together, summon, convoke; only as t. t. in reference to religious matters; v. Kalendae, and the ancient formulary in Varr. L. L. 6, § 27 Müll.; cf. Macr. S. 1, 15: calata comitia, a kind of comitia held for the purpose of consecrating a priest or a king. Of these, some were curiata, others centuriata, Laelius Felix ap. Gell. 15, 27 sq.:

    Calata in Capitolium plebe,

    Macr. S. 1, 15; Quint. 1, 6, 33.—Hence, sarcastically, on account of bribery, calatis granis (instead of comitiis), Cic. Sest. 33, 72 Orell.
    2.
    cālo, ōnis, m. [kalon, timber for burning or joiner's work; kaiô, to burn], a servant in the army, a soldier ' s servant: calones militum servi dicti, qui ligneas clavas gerebant, quae Graece kala vocant, Paul. ex Fest. pp. 46 and 62 Müll.; Serv. ad Verg. A. 6, 1; cf. Non. p. 62, 16; Veg. Mil. 3, 6; Dict. of Antiq.; so Caes. B. G. 6, 36; Liv. 27, 18, 12; 30, 4, 1; Tac. H. 1, 49; 3, 20 fin.; 3, 33; Suet. Calig. 51; id. Galb. 20.—On account of their stupidity:

    sambucam citius caloni aptaveris alto,

    Pers. 5, 95.—
    II.
    Transf.
    A.
    Any low servant, drudge, Cic. N. D. 3, 5, 11; Hor. Ep. 1, 14, 42; id. S. 1, 2, 44; 1, 6, 103; Sen. Ep. 110, 17.—
    B.
    Acc. to Isidorus, some called the tragic buskins calones, because they were made of willow, Isid. Orig. 19, 34, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > kalo

  • 15 vocito

    vŏcĭto, āvi, ātum, 1, v. freq. a. and n. [voco].
    I.
    Act., to be wont to call, to call, name (class.):

    igneus Vertex, quem patrio vocitamus nomine fulmen,

    Lucr. 6, 298:

    hanc (Matrem) variae gentes... Idaeam vocitant matrem, etc.,

    id. 2, 611:

    nostri quidem omnes reges vocitaverunt, qui soli, etc.,

    Cic. Rep. 2, 27, 50:

    has Graeci stellas Hyadas vocitare suerunt, id. poët. N. D. 2, 43, 111: Demetrius qui Phalereus vocitatus est,

    id. Rab. Post. 9, 23:

    qui vivum eum tyrannum vocitarant,

    Nep. Dion, 10, 2:

    Lipara antea Melogonis vocitata,

    Plin. 3, 9, 14, § 93; Tac. H. 5, 2.—
    II.
    Neutr., to call loudly, call out (very rare):

    clamor accurrentium, vocitantium,

    Tac. H. 2, 41.

    Lewis & Short latin dictionary > vocito

  • 16 excitō

        excitō āvī, ātus, āre, freq.    [excio], to call out, summon forth, bring out, wake, rouse: me e somno: sopitum mero regem, Cu.: scuto offenso excitatus vigil, L.: reum consularem, summon: testīs ab inferis: cervum latibulis, Ph.— To raise, stir up: (vapores) a sole ex aquis excitantur: ventus harenam humo excitavit, S.— To raise, erect, build, construct, produce, kindle: vetat sepulcrum e lapide excitari: aras, V.: nova sarmenta culturā excitantur, are produced: ignem, Cs.: sopitas ignibus aras (i. e. ignīs sopitos in aris), V.—Fig., to raise up, comfort, arouse, awaken, excite, incite, stimulate, enliven, inspire: iacentem animum: animos ad laetitiam: Gallos ad bellum, Cs.: studia ad utilitates nostras: sonus excitat omnis Suspensum, startles, V.: hoc maxime ad virtutem excitari putant, the strongest incentive to virtue, Cs.— To appeal to, call upon, cite: ex annalium monimentis testīs: multos testīs liberalitatis tuae.— To found, cause, occasion, excite, kindle: quantum mali ex eā re, T.: quibus fundamentis hae tantae laudes excitatae sint: risūs: iras, V.
    * * *
    excitare, excitavi, excitatus V
    wake up, stir up; cause; raise, erect; incite; excite, arouse

    Latin-English dictionary > excitō

  • 17 dē-pōscō

        dē-pōscō popōscī, —, ere,    to demand, require, request earnestly, call for: unum ad id bellum imperatorem deposci: imperatorem Caesarem: sibi navīs, Cs.: pericula, Ta.: sicut semper depoposcimus, Cs.: omnibus pollicitationibus deposcunt, qui belli initium faciant, Cs.—To demand, request, claim (a duty or office): sibi id muneris, Cs.: tibi partīs istas: sibi procurationem incendendae urbis.—To demand (for punishment): aliquem ad mortem, Cs.: alqm morti, Ta.: Pompeium interficiendum: auctorem culpae, L.: ausum Talia, O.: altera me deposcere putabatur, to demand my death.—To call out, challenge: Volscos sibi, L.

    Latin-English dictionary > dē-pōscō

  • 18 ex-cieō and ex-ciō

        ex-cieō and ex-ciō īvī, ītus and itus, īre, rarely ēre    (imperf. excībat, L.), to call out, summon forth, rouse: consulem ab urbe, L.: animas sepulcris, V.: artifices e Graeciā, Cu.: Antiochum in Graeciam, L.: Volscos ad expugnandam Ardeam, L.: principibus Romam excitis, L.: molem (i. e. tempestatem) in undis, excite, V.: sonitu exciti (i. e. e somno), S.: excivit ea caedes Bructeros, Ta.—To call forth, excite, produce: molem, i. e. high waves, V.: alcui lacrimas, Ta.—Fig., to rouse, awaken, disturb, excite, frighten, terrify: excita anus, Enn. ap. C.: dictatorem ex somno, L.: horribili sonitu exciti, S.: conscientia mentem excitam vastabat, S.: concursu pastorum excitus, L.: omnium civitatium vires, Ta.: Hinc aper excītus, O.—To stir up, excite: terrorem, L.: tumultum, L.

    Latin-English dictionary > ex-cieō and ex-ciō

  • 19 in-clāmō

        in-clāmō āvī, ātus, āre,    to give a cry, make a call, appeal, invoke: ut, si inclamaro, advoles, call out: nemo inclamavit patronorum: volui inclamare, sed, etc., O.: Curiatiis, uti opem ferant fratri, L.: comitem suum: Fulvium nomine, L.—To exclaim against, cry in remonstrance, rebuke: ‘quo tu turpissime,’ magnā Inclamat voce, H.: alios, quid cessarent, L.

    Latin-English dictionary > in-clāmō

  • 20 vox

    vox, vōcis, f. [voco], a voice, sound, tone, cry, call.
    I.
    Lit.:

    omnes voces hominis, ut nervi in fidibus, ita sonant, ut a motu animi quoque sunt pulsae, etc.,

    Cic. de Or. 3, 57, 216:

    exsurge praeco... Exerce vocem,

    Plaut. Poen. prol. 13:

    set comprimunda vox mihi atque oratio'st,

    i. e. I must hold my peace, id. Ps. 1, 4, 16:

    humana,

    id. Bacch. 5, 2, 22:

    ulceribus vocis via saepta coïbat,

    Lucr. 6, 1148; cf.:

    quarum (faucium) vitio et frangitur et obscuratur et exasperatur et scinditur vox,

    Quint. 11, 3, 20:

    mira est quaedam natura vocis,

    Cic. Or. 17, 57:

    cum (eloquentia) constet e voce atque motu,

    id. ib. 17, 55:

    vox inflexa ad miserabilem sonum,

    id. de Or. 2, 46, 193:

    inclinata ululantique voce canere,

    id. ib. 8, 27:

    legem Voconiam magnā voce et bonis lateribus suasi,

    id. Sen. 5, 14; so,

    magnā,

    Hor. S. 1, 7, 31: 1, 9, 76: summa id. ib. 1, 3, 8: sedata et depressa. Auct. Her. S, 12, 21:

    tremebunda,

    id. ib. 3, 14, 25:

    theatrum ita resonans, ut usque Romam significationes vocesque referantur,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 14, § 42:

    vocem late nemora alta remittunt,

    echo, Verg. A. 12, 929:

    ut nostrorum militum vocibus nonnihil carperetur,

    cries, shouts, Caes. B. G. 3, 17; cf.:

    enimvero voce'st opus: Nausistrata, exi,

    I must exert my voice, must call out, Ter. Phorm. 5, 7, 92.— Of inanimate things ( poet.):

    ad sonitum vocis (i. e. remorum) vestigia torsit,

    Verg. A. 3, 669:

    fractae voces (maris),

    id. ib. 3, 556; cf. Serv. ad Verg. A. 7, 519; Lucr. 4, 524 sqq.—
    II.
    Transf.
    A.
    That which is uttered by the voice, i. e. a word, saying, speech, sentence, proverb, maxim (syn.: vocabulum, verbum); sing.:

    dico, Epicurum non intellegere, quid sonet haec vox voluptatis, id est, quae res huic voci subiciatur,

    Cic. Fin. 2, 2, 6:

    illa Platonis vera et tibi certe non inaudita vox,

    id. de Or. 3, 6, 21:

    hanc sententiam significare videtur Laconis illa vox,

    id. Tusc. 1, 46, 111; so, noêma, quā voce omnis intellectus accipi potest, Quint. 8, 5, 12:

    is verbi sensus, vis ea vocis erat,

    Ov. F. 5, 484:

    vocem pro aliquo mittere,

    Cic. Sest. 19, 42; id. Fl. 3, 6:

    vocem exprimere,

    id. Att. 2, 21, 5; Caes. B. G. 1, 32; cf.:

    vox populi Romani majestate indigna,

    id. ib. 7, 17, 3:

    quod est positum in voce simplice,

    Quint. 1, 9, 4:

    nescit vox missa reverti,

    Hor. A. P. 390:

    constitue, nihil esse opis in hac voce: civis Romanus sum,

    Cic. Verr. 2, 5, 65, § 168; id. Lael. 15, 59; Caes. B. C. 1, 7; Plin. Ep. 4, 17, 9:

    ego cum Graecos facerem... Versiculos, vetuit tali me voce Quirinus: In silvam non ligna feras, etc.,

    Hor. S. 1, 10, 32:

    siderā excantata voce Thessalā,

    incantation, id. Epod. 5, 45:

    consulum voci atque imperio non oboedire,

    command, Cic. Rab. Perd. 8, 23; Val. Max. 2, 2, 4:

    unā voce,

    unanimously, Cic. de Or. 1, 11, 46.— Plur.:

    cum illius nefarii gladiatoris voces percrebuissent,

    Cic. Mur. 25, 50:

    non igitur ex singulis vocibus philosophi spectandi sunt,

    sayings, id. Tusc. 5, 10, 31:

    ex percunctatione nostrorum vocibusque Gallorum ac mercatorum, etc.,

    Caes. B. G. 1, 39:

    voces per vinum, somnum. etc.... emissae,

    Quint. 5, 7, 36:

    victus Veneris Vocibus,

    Hor. C. 4, 6, 22:

    contumeliosae,

    abusive expressions, abuse, Caes. B. C. 1, 69:

    sunt verba et voces, quibus hunc lenire dolorem Possis,

    sayings, maxims, doctrines, Hor. Ep. 1, 1, 34; cf.:

    populum falsis Dedocet uti Vocibus,

    id. C. 2, 2, 21:

    deripere lunam vocibus,

    with charms, incantations, id. Epod. 17, 78; so,

    sacrae,

    id. ib. 17, 6:

    Marsae,

    id. ib. 5, 76.—
    B.
    Speech, language, in gen., = sermo ( poet. and in post-Aug. prose):

    cultus hominum recentum Voce formasti catus (Mercurius),

    Hor. C. 1, 10, 3:

    Graiā scierit sive Latinā Voce loqui,

    Ov. Tr. 3, 12, 40:

    cum civem ex voce cognovisset,

    Just. 11, 15.—
    C.
    Accent, tone:

    ipsa natura... in omni verbo posuit acutam vocem,

    Cic. Or. 18, 58; cf.:

    rustica vox et agrestis quosdam delectat,

    pronunciation, accent, id. de Or. 3, 11, 42.

    Lewis & Short latin dictionary > vox

См. также в других словарях:

  • call-out — n BrE a situation in which someone is called to another person s house or place of business to do repairs, help them etc ▪ The lifeboat has had ten call outs in the past year. ▪ call out charges …   Dictionary of contemporary English

  • call-out — call ,out noun count BRITISH a visit to your home or office by someone providing a service, for example a PLUMBER or a computer expert: Is there a call out charge? …   Usage of the words and phrases in modern English

  • call out — index challenge, proclaim, subpoena Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • call-out — noun a challenge to a fight or duel • Derivationally related forms: ↑call out • Hypernyms: ↑challenge * * * /kawl owt /, n. 1. an act or instance of calling out. 2. an order to report for emergency or special work, esp. at an unusual time or… …   Useful english dictionary

  • call out — verb 1. utter aloud; often with surprise, horror, or joy (Freq. 12) I won! he exclaimed Help! she cried I m here, the mother shouted when she saw her child looking lost • Syn: ↑exclaim, ↑cry, ↑cry out, ↑ …   Useful english dictionary

  • call out — phrasal verb Word forms call out : present tense I/you/we/they call out he/she/it calls out present participle calling out past tense called out past participle called out 1) [intransitive/transitive] to shout something, especially when you are… …   English dictionary

  • call-out — UK / US noun [countable] Word forms call out : singular call out plural call outs British a visit to your home or office by someone providing a service, for example a plumber or a computer expert Is there a call out charge? …   English dictionary

  • call out — 1. verb a) To specify, especially in detail. They call out 304 stainless steel in the drawing, but the part was made from aluminum. b) To order into service; to summon into service. The Governor called out the National Guard. 2 …   Wiktionary

  • call out — transitive verb Date: 15th century 1. to summon into action < call out troops > 2. to challenge to a duel 3. to order on strike < call out the workers > …   New Collegiate Dictionary

  • call out — phr verb Call out is used with these nouns as the subject: ↑voice Call out is used with these nouns as the object: ↑engineer, fire brigade, ↑firefighter, ↑greeting, ↑guard, ↑lifeboat, ↑militia, ↑name, ↑vet …   Collocations dictionary

  • call-out — /ˈkɔl aʊt/ (say kawl owt) noun 1. an instance of being summoned to attend in a situation where assistance is required, as by a doctor, service provider, fire brigade, etc. 2. the act of summoning (military forces) into service. {derived from… …  

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»